HTX Ngọc Lan (Sơn La): Phát triển bền vững trên đất dốc

Không dừng lại ở việc phát triển cây ngô - một loại cây nông nghiệp truyền thống của tỉnh Sơn La, HTX Ngọc Lan (xã Hát Lót, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La) đã mạnh dạn thay đổi phương pháp và hình thức sản xuất, nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cao cho các thành viên và nông dân. 

Năm 2000, HTX Ngọc Lan được thành lập, xã viên chủ yếu phát triển chăn nuôi lợn; trồng mía, trồng ngô, nhưng hiệu quả kinh tế không cao. Năm 2008, HTX bắt đầu chuyển sang trồng các loại cây ăn quả theo tiêu chuẩn VietGAP.

Sản xuất theo quy trình

HTX có 24 hộ thành viên, đã chuyển đổi thành công theo Luật HTX 2012 và có nhiều lợi thế phát triển sản xuất.

Hiện, HTX tập trung trồng cây ăn quả, sản xuất giống với tổng diện tích 80 ha (60 ha xoài, 20 ha bưởi da xanh). Thu nhập bình quân năm 2016 của HTX đạt gần 200 triệu đồng/ha/năm. Dự kiến sản lượng cho thu hoạch năm 2017 là 210 tấn (180 tấn xoài, 30 tấn bưởi).

Ông Nguyễn Ngọc Dũng - Giám đốc HTX, cho biết: Việc ứng dụng KH-CN vào sản xuất được thực hiện bằng việc áp dụng quy trình kỹ thuật khoa học mới, như tỉa cành, bón phân, thực hiện nguyên tắc “4 đúng” về thuốc BVTV. Quá trình chăm sóc, thu hoạch áp dụng theo quy trình VietGAP và được cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm (ATTP) trong sản xuất quả.

Điều đặc biệt là các loại cây ăn quả của HTX cho thu hoạch từ tháng 7 - 9 hàng năm, đúng vào lúc mùa xoài và bưởi ở các tỉnh miền Nam kết thúc, nên có được đầu ra.

Bưởi da xanh đem lại hiệu quả kinh tế cao cho thành viên HTX

Áp dụng thành công KH-KT vào sản xuất cộng với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng tại địa phương phù hợp cho việc phát triển các loại cây ăn quả, nên sản phẩm của HTX không chỉ đạt tiêu chuẩn về chất lượng, mà còn đẹp về mẫu mã.

Diện tích đất mà HTX sản xuất chủ yếu là đất đồi dốc. Đây là những loại đất khó khai thác sử dụng và kém hiệu quả, đặc biệt khi đất đã mất thảm thực vật che phủ. Diện tích đất mà HTX canh tác trước đây được người dân trồng ngô liên tục đến nỗi đất chai sạn, ngô cho bắp còi cọc, nên dần dần bị bỏ hoang.

Phát triển lâu dài

Bây giờ, diện tích đất rộng lớn ấy đã trở thành một vùng cây ăn quả ngút ngàn, hàng năm mang lại cho HTX hàng trăm triệu đồng lợi nhuận.

Tham gia trồng cây ăn quả, các thành viên và hộ nông dân được hướng dẫn và tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình kỹ thuật của chương trình, trong đó tập trung vào 4 tiêu chí lớn, gồm: kỹ thuật sản xuất, tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, môi trường làm việc và truy nguyên nguồn gốc.

Đặc biệt, mỗi hộ sản xuất phải có hố xử lý chất thải, hố đốt rác để trong mỗi khu vườn; phân, thuốc bón cho cây phải cách ly từ 15 ngày trở lên mới được thu hoạch, nhằm tránh dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) làm ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Mọi nhà phải có tủ thuốc gia đình và bảo hộ lao động đầy đủ.

HTX cũng kết hợp với kỹ sư của Phòng Nông nghiệp huyện tiến hành đào tạo kiểm tra viên nội bộ, trực tiếp hướng dẫn vẽ sơ đồ vườn cây, từ đó người sản xuất yên tâm phát triển vườn cây, người tiêu dùng không còn lo ngại về vấn đề chất lượng.

Với điều kiện chăn nuôi phát triển tại địa phương, HTX đã tận dụng nguồn phân cho cây trồng theo hướng sản xuất hữu cơ, như: phân gia súc, vỏ bưởi, rỉ mật, bã mía, thân lõi cây ngô…

HTX cũng phối hợp với địa phương tiến hành tuyên truyền để mọi người sử dụng thuốc BVTV theo phương pháp sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm và theo chuỗi giá trị, tập chung sản xuất cây ăn quả theo hướng thân thiện với môi trường, bảo đảm VSATTP.

Nhờ sản xuất cây ăn quả hiệu quả trên diện tích đất dốc, HTX đã góp phần làm giảm độ xói mòn khi thực hiện sản xuất quanh năm, không để đất bỏ hoang, đồng thời cải tạo đất nhờ cung cấp chất dinh dưỡng hợp lý.

Như Yến