KHOAI SỌ THUẬN CHÂU – HƯƠNG VỊ CỦA NÚI RỪNG

Hoàng Ánh Thêu

Trường Chính trị tỉnh

Sơn La – vùng đất được thiên nhiên ưu đãi và ban tặng rất nhiều nông sản đặc biệt thơm ngon, luôn để lại trong lòng thực khách những ấn tượng không bao giờ quên được, trong đó không thể không nhắc tới Khoai sọ, khoai sọ được trồng ở nhiều địa phương vùng Tây Bắc nhưng thơm ngon nhất vẫn là Khoai sọ trồng tại huyện Thuận Châu. Nơi đây có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng khác hơn những vùng khác, dọc theo các sườn đồi với chất đất đỏ, tơi xốp, độ ẩm nhiều tạo nên thơm ngon, độ bở dẻo nhất định cho vị Khoai sọ rất riêng mà chỉ ở địa phương này mới có được.

Khoai sọ Thuận Châu được bà con xuống giống trong khoảng thời gian từ tháng 12 năm trước đến tháng 4 năm sau và thu hoạch từ tháng 10 đến tháng 11 dương lịch. Kể từ khi xuống giống đến khi thu hoạch những nương khoai hoàn toàn không cần tưới tiêu, hay phun thuốc, thậm chí không cần bón phân như các loại cây khác, bà con chỉ dãy cỏ khi nương khoai quá rậm rạp. Nhờ đặc điểm khác biệt về khí hậu và thổ nhưỡng nên Khoai sọ trồng trên đấtThuận Châu cho củ to, khi ăn có hương vị thơm ngon, khác hẳn Khoai sọ vùng khác. Trước đây, trên vùng đất này chỉ có vài hộ trồng khoai sọ, sau đó vì thấy khoai thơm ngon nên bà con chia sẻ giống cho các hộ trong bản. Mới đầu, trồng chủ yếu phục vụ nhu cầu gia đình, mỗi nhà trồng vài khóm để ăn hoặc đem biếu lúc khách đến chơi nhà, chứ chưa có ai trồng để bán. Dần dần Khoai sọ được nhiều người biết đến vì thơm ngon và trở thành sản phẩm hàng hóa. Khoai sọ Thuận Châu nấu canh với thịt sườn heo non, với vị dẻo và bở của khoai thấm gia vị hòa quyện với sườn non, rau cải, thả thêm ít rau thìa là tạo nên 1 món ăn đậm đà, khó quên. Ngoài ra, Khoai sọ Thuận Châu còn được dùng làm món chiên hay người ta cũng thường cắt khoai ra thành những miếng nhỏ hấp cơm và ăn với muối vừng thật lạ và ngon miệng.

Nhiều năm nay, khoai được bán giá rất ổn định, từ 30-35 nghìn đồng/kg. Thương lái thường đến đặt, thu mua tận nhà, nhờ trồng khoai nhiều hộ gia đình đã có thu nhập ổn định và thoát nghèo. Toàn huyện hiện có hơn 180 ha trồng khoai sọ, sản lượng ước đạt 1.800 tấn. Trong đó gần 80 ha giống khoai sọ bản địa, được phục tráng bằng công nghệ nuôi cấy mô, lọc ra gen tốt nhất được liên kết theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm trên địa bàn huyện Thuận Châu đã được xuất bán tại các siêu thị lớn trong cả nước.

Thời gian qua, cấp ủy, chính quyền địa phương đã vận động người dân mở rộng diện tích trồng Khoai sọ,hướng dẫn áp dụng kỹ thuật nâng cao năng suất, chất lượng, sản xuất theo hướng hàng hóa. Đồng thời, đẩy mạnh quảng bá hình ảnh, thương hiệu Khoai sọ đến với người tiêu dùng, tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn nông dân cách trồng, thu hoạch và bảo quản khoai, bảo đảm sản phẩm sạch và an toàn. Năm 2018, Khoai sọ Thuận Châu – Sơn La đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) trao Giấy chứng nhận đăng kí nhãn hiệu tập thể. Đến nay, với lợi thế thơm ngon, được người tiêu dùng ưa chuộng Khoai sọ ngày càng được mở rộng, Khoai sọ Thuận Châu đã trở thành đặc sản có tiếng, được xuất bán ra thị trường trong tỉnh và ngoài tỉnh như: Hà Nội, Hải Phòng và các tỉnh lân cận.